września 24, 2016

(537) Nie jesteś sobą

Tytuł: Nie jesteś sobą
Autor: Michelle Wildgen
Wydawnictwo Marginesy
Stron 352

"Może właśnie dlatego ludzie nawiązywali romanse? Żeby jeszcze raz poczuć ten dreszcz emocji związany z robieniem czegoś po raz pierwszy, tyle że już z pewną dozą doświadczenia w temacie." 

Michelle Wildgen, "Nie jesteś sobą"

W 2014 roku na ekrany kin wkroczyła produkcja "Nie jesteś sobą" z Hilary Swank w roli głównej. Piękny i wzruszający film o miłości, przyjaźni i chorobie. Film o trudnych decyzjach i niepokojach. Ludzkim życiu usłanym nie tylko różami. Produkcja z Hilary Swank była jednak jedynie filmową adaptacją książki o tym samym tytule. Michelle Wildgen stworzyła nie tylko piękną powieść o sile przyjaźni, ale także pozycję uwrażliwiającą i pozwalającą spojrzeć na aspekt choroby pod innym kątem. Kiedy człowieka dopada nieuleczalna choroba ludzie wbrew sobie zaczynają się nad nim litować, zamartwiać się, być na każde jego zawołanie... w pewnym momencie staje się to jednak na tyle zawstydzające, że łatwiejsze staje się pomijanie chorej osoby. Jednak czy choroba oznacza przekreślenie całego wcześniejszego życia? "Znak stop" w rozwoju? Może to po prostu kolejny - trudniejszy etap życia. Jak pokazuje Michellle Wildgen chory pragnie czasami czuć się po prostu zwyczajnie. Być traktowanym tak jak przed "wyrokiem". Cieszyć się chwilami, które pozostały...

Bec - główna bohaterka, a zarazem narratorka tej powieści to zwariowana studentka, która przenosi się z jednej pracy do drugiej, opuszcza wykłady, ma romans z żonatym wykładowcą i w ogóle ciągle pakuje się w jakieś zawiłe sytuacje. Jej kolejnym przystankiem ma być opieka i odpłatna pomoc kobiecie chorej na stwardnienie zanikowe boczne. Kate była biznesmenką otoczoną gronem przyjaciół, kobietą sukcesu, świetną gospodynią u boku przystojnego męża... to wszystko jednak uległo zmianie, gdy dowiedziała się, że choruje na stwardnienie zanikowe boczne.
Bec jest na tyle nieokrzesana, że Kate nie odczuwa jej obecności jako obecności "opiekunki", która ma pomagać jej przy najbardziej prozaicznych czynnościach. Z czasem jednak między tymi dwiema zupełnie różnimy kobietami zaczyna się nawiązywać nić porozumienia wykraczająca poza relację pracodawca - pracownik. Sytuacja komplikuje się jeszcze bardziej, gdy okazuje się, że mąż Kate Evan wyprowadza się z domu do kochanki. Choroba kobiety, którą przecież kiedyś tak kochał go przytłoczyła... Kate zostaje sama - nie znajduje zrozumienia u rodziny, przyjaciół, a jej choroba postępuje... Jedyną osobą na której może polegać jest Bec. Bec, która musi nauczyć się nie tylko czym jest prawdziwa przyjaźń, ale także pokonywać własne słabości i ograniczenia. Otworzyć się na drugiego człowieka i odnaleźć samą siebie... odpowiedzieć sobie na pytanie jak bardzo można zaangażować się emocjonalnie w historię drugiego człowieka. Czy istnieją granice przyjaźni?

Stwardnienie zanikowe boczne (ALS) to postępująca choroba neurologiczna polegająca na stopniowym zanikaniu mięśni. Wszystkich mięśni, a więc także mięśni przełyku... języka przez co chory ma problem z jedzeniem. Nie chodzi tu tylko o niezdolność ruchową polegającą na bezwładzie obejmującym nogi i ręce, a o powolne wyłączanie wszystkich elementów organizmy. Pojawiają się problemy z utrzymaniem najprostszych funkcji życiowych takich jak chociażby oddychanie co prowadzi w rezultacie do śmierci... Przyczyna zachorowań na ALS do dnia dzisiejszego pozostaje nieznana. Średni czas życia od wystąpienia pierwszych objawów wynosi 3 lata. Bec poznaje Kate, gdy ta znajduje się już na półmetku... porusza się na wózku i ma bardzo ograniczoną zdolność ruchową. Ma także problemy z mówieniem, jedzeniem... Tak więc pomoc Bec jest wymagana przy wszystkim.

"Nie jesteś sobą" to powieść nie tyle silna poprzez portrety psychologiczne bohaterów, co przez ich wzajemne relacje. Najważniejsza jest relacja Bec z Kate... trudna, ponieważ pochodzą z dwóch zupełnie różnych światów. Mają inny system wartości, inne doświadczenia, inną mentalność... nawet inną wiedzę. Kate staje się dla Bec w pewnym momencie mentorką, odkrywa przed nią kulinarny świat i tym samym uczy życie poprzez pasję. W pewnym momencie stają się przyjaciółkami, jednak te różnice występujące między nimi jeszcze trudno nie zostają wraz z barierą wstydu przełamane. Kate mimo, że nie panuje nad swoim ciałem cały czas odczuwa wstyd... np. podczas mycia. Wbrew pozorom to właśnie te sceny w których obie bohaterki muszą przełamać swoje własne bariery należą do tych najbardziej wzruszających i poruszających. Równie ważna jest relacja Kate z mężem... relacja bardzo trudna, bo oboje pamiętali szczęśliwe chwile. Jest taka scena w której Evan mówi, że jemu też coś się należy od życia... scena tym bardziej przykra, że czas jego życia przy tych trzech latach, które od wystąpienia choroby ma Kate wydaje się być wiecznością... Niestety przyjaciółki Kate także niejednokrotnie zawodzą - usprawiedliwiają Evana, siebie... rodziców Kate, jej rodzinę, jednak co znamienne potrafią i pragną zrozumieć wszystkich... oprócz Kate. Na jej pragnienia i emocje pozostają głuche. Zajęcie Bec - jej oddanie dla Kate także spotyka się w pewnym momencie z niezadowoleniem ze strony bliskich Bec, którzy uważają, że dziewczyna marnuje sobie życie... czytelnik jednak w pewnym momencie zaczyna myśleć, że ona dopiero je tworzy. Do niego dojrzewa. Dużo jest w relacjach ukazanych przez Wildgen nieporadności. Nieporadności, która rani.

Fabuła powieści Michelle Wildgen nie koncentruje się jedynie na chorobie, choć akcja w bez wątpienia dużej mierze wokół niej cały czas w pewien sposób oscyluje. Nie mniej "Nie jesteś sobą" to przede wszystkim  ciepła i wzruszająca opowieść o przyjaźni oraz jej granicach, jeśli takowe istnieją. To powieść o dorastaniu... do życia, o zaufaniu, wyborach i odpowiedzialności. To książka o radzeniu sobie ze swoimi ograniczeniami, o czerpaniu z życia tyle ile się tylko da... tyle na ile tylko wystarczy sił. Michelle Wildgen posługuje się bardzo zgrabnym, miłym w odbiorze językiem. Mimo, że "Nie jesteś sobą" wydaje się być książką przyjemną to jednak z pewnością niebanalną. To cała paleta emocji - od złości do wzruszeń. To historia drogi, którą musi przebyć Bec, aby zacząć naprawdę żyć...

"Nie jesteś sobą" to powieść, która ma szansę oczarować wiele czytelniczek. Historia Bec i Kate jest z jednej strony smutna, a z drugiej tchnie w czytelnika optymizm. To zupełnie sprzeczne emocje, a jednak w książce Wildgen obie znalazły dla siebie odpowiednie miejsce. Utwór Michelle Wildgen jest czarujący, wzruszający, przemyślany i wciągający. Autorce udało wystrzec się płytkości, banalności i ckliwości, które wkradają się niekiedy do literatury obok tematu chorób...  "Nie jesteś sobą" to dobry kawał przejmującej literatury kobiecej, która przypomina czytelniczkom jak wiele szans otrzymują od losu... przebiegłego, chytrego, a jednak niekiedy sprzyjającego oraz jak wiele mogą stracić. Niespodziewanie i nagle. Powieść, której czytanie jest po prostu czystą przyjemnością.

Moja ocena: 8+/10 Rewelacyjna z plusem!

1 komentarz:

  1. Choroby neurologiczne stanowią złożoną i różnorodną grupę schorzeń układu nerwowego. Ich wpływ na zdrowie i funkcjonowanie jednostki jest ogromny, ponieważ układ nerwowy pełni kluczową rolę w kontroli wszystkich procesów fizjologicznych i poznawczych.

    OdpowiedzUsuń